Βρείτε μας .....

   

Αυτήν τη στιγμή επισκέπτονται τον ιστότοπό μας 4 επισκέπτες και κανένα μέλος

Στατιστικά

4718896
Σημερα
Χθες
Εβδομαδιαία
Μηνιαία
Συνολικα
49
458
941
18399
4718896

Παρακάτω  θα παρουσιάσουμε λέξεις που χρησιμοποιούνται ακόμη στο χωριό και διατηρήθηκαν από τα βάθη των αιώνων με την προφορική παράδοση μια που δεν υπήρχαν γραπτές καταγραφές αυτών των λέξεων.

 Αυτές οι λέξεις διατηρήθηκαν γύρω από ένα αναμμένο τζάκι όταν οι παππούδες διηγούνται ιστορίες στα παιδιά και πέρασαν έτσι από γενιά σε γενιά και έφτασαν ως τις μέρες μας.

16-02-2015

Αδειάζωευκαιρώ (απο την άδεια)

 

αντάρακαταχνια ομιχλη (μεσαιωνικη λέξη απο το αρχαιο 

αναταράσσω λεξ Τριανταφυλλιδη)

 

απολνώαφήνω (απο το απολύω)

 

δοκούμαι θυμάμαι (απο το δοκέω δοκώ)

 

θλυκώνω=κουμπώνω (αρχαίω θηλυκώνω)

 

κρένω μιλάω (μεσαιωνικη λεξη απο το αρχαιο κρίνω λεξικο Κριαρα)

 

λάπατο=λάχανο αγριο (αρχαίο λάπαθον)

 

λημαριά=λουρι στο λαιμο ζωου (λεμαριά)


ξενομώ (ξινουμώ) = καταδιώκω (νομος=τόπος ιδιωτικος 

βοσκη εξού και νέμομαι

 

Τρανός (=ψηλόςμεγάλος). ΣοφοκλήςΑίας, 23: ... ίσμεν 

γαρ ουδέν τρανές .

 

δαμάλι και δαμάλα=το θηλυκό μοσχάρι,απ'το αρχαίο δάμαλις

 

κουμάσι=κοτέτσι από το αρχαίο κουμάσι,"το των ορνίθων οίκημα"

 κατά τον Ησύχιο

 

κφόγρουνο=αυτός που δε μιλάει καθόλου,συνήθως όταν 

βρίσκεται σε κάποια

 παρέα το δεύτερο συνθετικό του "κφόγρουνοδεν είναι το 

γουρούνι αλλά

 ο γρώνος,ο "ακούων και μη λαλώνκατά τον Ησύχιο.

 

όχτος=χωμάτινος τοίχος,πιθανόν από το αρχαίο "όχθοςμε 

την έννοια του "λόφοςόπως συναντάται στον Ηρόδοτο

 

 08-02-2015

1. Φιλουριά (σχεδόν παντού αλλού το λένε φλαμουριά). Και όμως η αρχική λέξη που διατηρήθηκε αυτούσια στο χωριό μας είναι η φιλουριά και αυτό γιατί: H Φιλύρα ήταν νύμφη της ελληνικής μυθολογίας, μητέρα του σοφού κένταυρου Χείρωνα. Ήταν μια από τις Ωκεανίδες και συχνά αναφέρεται ως «Ωκεανίς Φιλύρα». Ήταν θεότητα της ανάρρωσης, της ευωδίας και των αρωμάτων, της γραφής και της ομορφιάς.
Τη Φιλύρα ερωτεύτηκε ο θεός Κρόνος κι όταν τους ανακάλυψε η σύζυγός του, Ρέα, αυτός μεταμορφώθηκε σε άλογο για να διαφύγει της προσοχής της. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα από τη Φιλύρα και τον Κρόνο να γεννηθεί ο κένταυρος Χείρων, μισός άνθρωπος και μισός άλογο. Για να απαλύνει την ντροπή που ένιωθε η νύμφη, ο Κρόνος τη μεταμόρφωσε στο ομώνυμο δέντρο. 

 

2. Κρένω (ομιλώ, από το αρχαίο "κρίνω" εξού και απο-κρίνομαι).

 

3.Λίγκιαξα=έπαθα λοξιγκα (η λέξη υπάρχει στο συμποσιο του Πλατωνα αυτούσια....)

 

4.Απολικα= αφησα ελευθερο (απο το αρχαιο απολυω=ελευθερωνω) 

 

5.Χάσκα= παιχνιδι που παιζει ολη οι οικογενεια τις απόκριες. Δενει με κλωστη ενα αυγό και το κουναει ο αρχηγος του παιχνιδιου μπροστα απο το στομα καθενός. οποιος το πιάσει με το στόμα κερδίζει. Προφανώς προέρχεται απο το ρήμα χάσκω=ανοιγω το στομα.

 

6.βουνιά=κοπριά απο την λέξη βούς=βόδι.

 

7. Τηρω=βλέπω, ενώ στα νεα ελληνικα εχει μεινει το παρατηρω.

 

8. όφιος=φίδι απο το αρχαιο όφις.

 

9.ανδραλιζομαι= ζαλιζομαι 

 

10.περδικλώνω=μπερδευω προέρχεται απο το περι δια κλωνου.

 

11.Αγγειά= ολα οσα βαζουν μεσα το γαλα  (βγαίνει φυσικα απο την αρχαία λέξη αγγείο) 

 

12.λαύνι=σταμνα απο το αρχαίο "λάγυνος" που σημαινε το ιδιο,

 

13.ίσκα=ειδος μυκητα των δεντρων που φτιαχναν απο αυτο φυτιλια (μεσαιωνικη λεξη) 

 

14.κοφίνι=μεγαλο καλαθι απο πλεγμενα κλαδια (απο το αρχαιο κόφινος που σήμαινε το ιδιο) .

 

15.σκλήθρο=ειδος δεντρου (αρχαια κλήθρα).

 

16.μαρκαλιέαμαι=οταν μασαν τα προβατα αρχαιο μηρυκώμαι (εξου και μηρυκαστικα).

 

17.κροκάρι=μικρα κρεμυδια για φυτεμα (απο το αρχαιο κροκος = βολβος).

 

18.κόθορος= η ακρη της πιτας απο το αρχαίο κόθρος =ακρη ταψιού 

 

19.στχιό=φάντασμα απο το αρχαίο στοιχείον=δαίμονας

 

 20.χάμουργκας=τυφλοποντικας απο το χαμω+ορυγμα

 

21.ρουπουτώ=χτυπαω την πορτα (απο το ροπτρο=το εξαρτημα της πορτας για το χτυπημα) 

  

22.μακεδονίση=Ο μαιντανος που είναι τούρικη λέξη μαινταν.Ενώ το μακεδονίση το αναφέρειι ο Διοσκουρίδης.

 

23.πνακωτη= ξυλινες κυψελες για το ψωμι απο το αρχαιο πιναξ του πίνακος.

 

24.ουρλιούμαι= φωναζω απο το αρχαιω ωρυομαι που σημαινει το ιδιο.

 

25.ορμηνιά=συμβουλή απο το ερμηνευω.

 

26.χαλεύω=ζηταω απο την αρχαια λεξη χαλά=παλάμη

 

 27.χαραή=πρωί απο το χαραυγή (χαραζει η αυγη) 

 

28.χάφτω= καταπινω απο το αρχαιο καπτω=καταπινω.

 

30.τετραπέτσι= πολυ ξυνό απο το τραπητός=ξυνος

 

31.άμπουγμα=σπρώξιμο απο το αμπόθω=σπρωχνω.

 

32.βιρός.=εκει που βαθάινει το νερό στο ποτάμι (βίρρος=βαθυσκέπαστος).

 

33.καϊπιώνω=κρύβω (απο το καν + είπω δηλαδη δεν λεω).

 

34.το κακκάβι και το κακαβούλι = μικρη χυτρα (κατσαρολα) απο το αρχαιο "κακκάβη
κρίκον. ἢ χύτρα͵ ἣν ἡμεῖς κάκκαβον" Ησυχιος.

 

35.μπράνα= ειδος ψαριου Μεμβράς της μεμβράνιδος ειδος ψαριού (Αριστοφάνης).

 

36.κυπρί = μπρούτζινο κουδουνι (στην αρχαιοτητα το χαλκο τον λεγαν κύπριον επειδη παραγοταν στην Κυπρο)

 

37.η κόχη=ειναι το "σκαλοπατακι" γυρω απο το τζακι απο το αρχαίο κόγχη.

 

38.το σκαφίδι= η ξύλινη σκάφη που ζυμώνουν το ψωμί (γαυλοί τε σκαφίδες τε͵ τετυγμένα͵ τοῖσ΄ ἐνάμελγεν) Ομηρος.

 

39.Δέση. Δέση λένε αυτό που φτιάχνουν για να αλλάξουν την κατεύθυνση ενός ρυακιού. (όσοι είχαμε φασόλια λέγαμε πάμε στη δέση να κόψουμε το νερό).

 

40.σκοτίδα = σκοτάδι-νυχτα αρχαίο σκότος.

 

σε λίγο και άλλες.....(ή μπορείτε να μας στείλετε στο email ότι θυμάστε..)

Ο ΚΑΙΡΟΣ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ!!!

Παναγία η Σπηλιώτισσα

Επικοινωνία

  Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

 

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου, με ενεργό link που θα οδηγεί στον ιστότοπο μας.